NKWALI

Clan Praise(s)

  • *Nkwali (Mfengu/Hlubi clan name: bhukula, Mkhwanazi, Nkwali ye Nkosi). The Nkwalis’s were born ebukhosini (kindom) buka Ndwandwe and they were famous during the rule of Dlomo the Thembu king. Nkwali originate from Mkhwanazi ka Ndwandwe. Nkwali joined the amaHlubi tribe. Nkwali gave birth to Mlabatheki who gave birth to Bukula. Same as Bukula, Maphela also comes from Nkwali. Mapela (Xhosa name for cockroach) got the name because he was so wealthy that his wealth was all over like cockroaches. “…Abakwa Nkwali bazalwa ebukhosini, kunjalo nje baduma kakhulu ngolawulo likaDlomo. UMlabatheki wayemfo wakwaNkwali; yena uzala uBukula, lo ufungwayo ngabo. uBukula ngulo wamisela uNtsele kubukhulu bamaHlubi, gokusuka amkhelele amanzi ngophondo ukuba awase kuise-mkhulu uDlomo. AbakwaMaphela isekwa ngabakwaNkwali. Balifumana eli gama kuba ubutyebi babo buska banyakasela ngokwamaphela, kwaba se kusithiwas ngabakwaMaphela. “Ngabakwa Nkwal’ enkosi, Enyon’ engadliwa ngabafokazana idliwa ngamakhosi. Ngabakwa Buz’ elikhul’ elagedl’ umhlanga, Kwavel’ amaBuz’ abuzwana. NgabakwaNongubo-ntloko. Abanye bazitetil’ abanye bazithwele. Inkwali yintak’ engcondo zibomvu Edla ikhethe lomfula”…” Ziduko zama Hlubi, ngu Henry Masila Ndawo. Published by Lovedale Press, 1939. Found at Rhodes University Library.   Izithakazelo: abakwaZulu bathin “iNkwali yenkosi, uShamase wangempela, uNdonga, uMtubatuba kaSomkhele, uVeyane, uMpangazitha, uMashukumbela, uMkhwanazi woqobo” “Amakhosi akwaNkwali mabili, u-John kaMuntongenakudla eMpangeni, kunye noMinias kaMtubatuba, eMtubatuba. Inkosi yakwaDube ikhona eSikhawini. EyakwaMthethwa (uzalo lukaDingiswayo) ikhona KwaMbonambi. EyakwaSokhulu (Mthiyane) ikhona Ongoye, besekuba noMpiyezintombi Mzimela (the chairman of The House of Traditional leaders). Yena ke uyinkosi yakwaMzimela, eMpangeni.”    

  • “…Abakwa Nkwali bazalwa ebukhosini, kunjalo nje baduma kakhulu ngolawulo likaDlomo. UMlabatheki wayemfo wakwaNkwali; yena uzala uBukula, lo ufungwayo ngabo. uBukula ngulo wamisela uNtsele kubukhulu bamaHlubi, gokusuka amkhelele amanzi ngophondo ukuba awase kuise-mkhulu uDlomo. AbakwaMaphela isekwa ngabakwaNkwali. Balifumana eli gama kuba ubutyebi babo buska banyakasela ngokwamaphela, kwaba se kusithiwas ngabakwaMaphela. “Ngabakwa Nkwal’ enkosi, Enyon’ engadliwa ngabafokazana idliwa ngamakhosi. Ngabakwa Buz’ elikhul’ elagedl’ umhlanga, Kwavel’ amaBuz’ abuzwana. NgabakwaNongubo-ntloko. Abanye bazitetil’ abanye bazithwele. Inkwali yintak’ engcondo zibomvu Edla ikhethe lomfula” ....abakwaZulu bathin “iNkwali yenkosi, uShamase wangempela, uNdonga, uMtubatuba kaSomkhele, uVeyane, uMpangazitha, uMashukumbela, uMkhwanazi woqobo” “Amakhosi akwaNkwali mabili, u-John kaMuntongenakudla eMpangeni, kunye noMinias kaMtubatuba, eMtubatuba. Inkosi yakwaDube ikhona eSikhawini. EyakwaMthethwa (uzalo lukaDingiswayo) ikhona KwaMbonambi. EyakwaSokhulu (Mthiyane) ikhona Ongoye, besekuba noMpiyezintombi Mzimela (the chairman of The House of Traditional leaders). Yena ke uyinkosi yakwaMzimela, eMpangeni.” *Nkwali (Mfengu/Hlubi clan name: bhukula, Mkhwanazi, Nkwali ye Nkosi). The Nkwalis’s were born ebukhosini (kindom) buka Ndwandwe and they were famous during the rule of Dlomo the Thembu king. Nkwali originate from Mkhwanazi ka Ndwandwe. Nkwali joined the amaHlubi tribe. Nkwali gave birth to Mlabatheki who gave birth to Bukula. Same as Bukula, Maphela also comes from Nkwali. Mapela (Xhosa name for cockroach) got the name because he was so wealthy that his wealth was all over like cockroaches.  

  •    Nkwali zenkosi, Bhukula ,kaMkwanazi, Mafuz'afulele njengelifu lemvula, Nkonjane emnyam'ibhabha emafini, iNgelengel'elimhlophe, iHlubi lemvelo, Mfengu langabom, Gedl'umhlanga kaGininda, sihlobo sobugotsho/sobugqwangu, Hlotho kaLusu.Mazondwa ziintshaba zingenakumenza nto noba zifik'elele, Mosulelwa ngamafuth'inyama engayityanga.akafani noyise wanga livezandlebe.

Selected Category: N

Surnames